İngiltere’de restoran ve bar sahiplerinin kira isyanı
İngiliz devlet kanalı BBC, çok sayıda işyeri sahibinin mülk sahiplerine kira ödeyemediklerini, özellikle büyük uluslararası gayrımenkul firmalarının kiracısı işletmelerin, kira ödemelerinin ertelenmesi veya kısmen iptali için hükümetin destek vermesini talep ettiklerini aktardı.
Başta Londra olmak üzere büyük kentleri ana caddelerindeki pek çok işletmenin, 24 Mart’tan bu yana kapalı oldukları için kiralarını ödemekte zorluk çektiklerini aktaran BBC, kiralarını ödeyemeyen bazı işyeri sahiplerinin hükümetin desteğini sağlamak için kampanya başlattıklarına dikkat çekti.
BBC’nin haberinde yer verdiği kampanyaların birisinde, Cheltenham bölgesinde pub işleten Ed Anderson isimli işletme sahibi, işletmelerin kapalı durumdayken kira ödeyerek karşılaştıkları zorlukları vurgulamak için işyerinin anahtarlarını bölge milletvekiline teslim etti. Kira faturalarının konaklama ve hizmet sektörünü daha da zorlayacağını savunan Anderson, diğer işletme sahiplerini Keys2MPs (Anahtarlar milletvekillerine) kampanyasına katılmaya teşvik ederken onlarca işletme sahibinden de destek gördü.
Jonathan Downey isimli bir bar sahibi öncülüğünde yürütülen bir diğer kampanyada ise, hizmet sektöründeki işletmeler için dokuz aylık kira tatili çağrısında bulunuluyor. ‘National Time Out’ adı aldtında yürütülen kampanyada, ertelenecek kira ödemelerinin lease kontratlarının sonuna ertelenmesi isteniyor. Bu kapsamda aralarında Gordon Ramsey, Burger King, D&D London, Harts Group gibi büyük restoran ve bar zincirlerinin de bulunduğu pek çok işletme de, hükümete gönderilen ve kira ertelemelerine destek verilmesini isteyen bir mektuba imza attı. Üç milyondan fazla kişiyi istihdam eden işletmelerin aylardır kapalı kalmasının büyük bir yıkıma neden olduğunu savunan kampanyacılar, çok sayıda kişinin işsiz kalmasına yol açacak sonuçların engellenmesi için acil düzenemeler talep ediyor.
Mülk sahipleri de kaygılı
Sektörde faaliyet gösteren en büyük emlak firmalarından birisi olan EY şirketinin ortaklarından Michael Old da kampanyalara ilişkin değerlendirmesinde, kira ödemelerinde en büyük düşüşün perakende, konaklama ve eğlence sektörlerinde olduğuna dikkat çekti. Perakende sektöründeki mülk sahiplerinin yarısından fazlasının kiralarını toplayamadığına işaret eden Old,Haziran ayında kira tahsilat oranlarında daha fazla düşüş beklendiğini; bu durumun kendi mali yükümlülükleri olan ev sahipleri için büyük bir sorun oluşturduğunu kaydetti.
Hükümet bir süre önce çıkardığı geçici Koronavirüs düzenlemeleri kapsamında, kiralarını ödeyememeleri halinde ev sahiplerinin kiracıları tahliye etmelerini geçici olarak yasaklanmıştı.
Bazı durumlarda dükkan sahipleri kira ödemelerini erteleyip veya aylık taksitler halinde değiştirirken bazılarının ise, şirketlerin krizi kiralarını ödememek için bir bahane olarak kullandıklarını düşünerek, özellikle de daha büyük zincirlere ve eczaneler gibi şirketlere karşı daha sert bir tutum aldıkları belirtiliyor.
Bira üreticisi BrewDog, toplam 60 işletmesinin mülk sahiplerinin üçte birinin kiraları değerlendirmek üzere iletişim kurmak istemediğini, sadece yüzde 10’unun anlamlı yardım sunan bir diyalog kurmayı kabul ettiğini aktardı. Burger King gibi bazı büyük ulusal zincirler ise, işe geri dönene kadar kiralarını ödemeyi reddederkeni bir kaç mülk sahibinin kriz sonrası tasfiye talebinde bulunduğunu, ancak genel olarak çok sayıda mülk sahibi ile yapıcı bir diyalog sağladıklarını bildirdi.